Η πανδημία της covid-19 αποτελεί ένα παγκόσμιο υγειονομικό πλήγμα, το οποίο προφανώς έχει επηρεάσει σημαντικά την ψυχική υγεία όλων μας.
Οι αλλαγές στην καθημερινότητα, ο εγκλεισμός. οι οικονομικές δυσκολίες και οι θάνατοι που επακολούθησαν είχαν σημαντική επίπτωση στην ψυχολογία πολλών ατόμων .
Η Διεθνής βιβλιογραφία επισημαίνει την έντονη επιβάρυνση, κυρίως μέσω της εμφάνισης άγχους και κατάθλιψης.
Είναι απολύτως φυσιολογικό, όλοι μας να περνάμε κάποιες περιόδους θλίψης στη ζωή μας. Τα συναισθήματα αυτά συνήθως εξαφανίζονται ή γίνονται λιγότερο έντονα εντός λίγων ημερών/εβδομάδων, ανάλογα με την περίσταση. Ωστόσο, αν η θλίψη διαρκέσει για περισσότερο από δύο εβδομάδες, και επηρεάζει την ικανότητα εκτέλεσης βασικών λειτουργιών, τότε αποτελεί σημάδι κατάθλιψης.
Ως κατάθλιψη ορίζεται η διαταραχή κατά την οποία επηρεάζονται αρνητικά, η διάθεση, οι σκέψεις και η σωματική υγεία. Χαρακτηρίζεται από χαμηλή διάθεση, αίσθημα θλίψης, έλλειψη ενέργειας, αϋπνίες, διαταραχές στην όρεξη, προβλήματα ύπνου, αδυναμία του ατόμου να απολαύσει τη ζωή καθώς και απουσία ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που στο παρελθόν ήταν ευχάριστες (ανηδονία).
Η κατάθλιψη δεν προκαλείται από μια συγκεκριμένη αιτία, αλλά από πολλούς διαφορετικούς παράγοντες, οι οποίοι κάποιες φορές συνυπάρχουν.
Το περιβάλλον: Η κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστεί ως «αντίδραση» σε ορισμένες στρεσογόνες καταστάσεις, όπως για παράδειγμα σε οικονομικές δυσκολίες ή απώλεια αγαπημένου προσώπου.
Οι βιολογικοί παράγοντες: Εμφανίζονται αλλοιώσεις στη νευροχημική λειτουργία, με αποτέλεσμα να προκαλούνται αλλαγές στη διάθεση του ατόμου.
Η γενετική προδιάθεση: Η γενετική προδιάθεση αποτελεί παράγοντα εμφάνισης κατάθλιψης, εάν στο οικογενειακό περιβάλλον υπάρχει άτομο που είχε νοσήσει από κατάθλιψη.
Το Φύλο: Σύμφωνα με έρευνες που έχουν διεξαχθεί, οι γυναίκες έχουν σχεδόν διπλάσια πιθανότητα εμφάνισης κατάθλιψης σε σχέση με τους άντρες.
Οι τραυματικές εμπειρίες: Γεγονότα όπως σεξουαλική, σωματική ή συναισθηματική κακοποίηση ενδέχεται να συμβάλλουν στην εμφάνιση κατάθλιψης.
Τα φάρμακα – η κατάχρηση ουσιών: Ορισμένα φάρμακα έχουν συσχετιστεί με την εμφάνιση κατάθλιψης σε κάποια άτομα. όπως οι βενζοδιαζεπίνες κ.ά.. Επιπλέον, σχεδόν το 30% των ατόμων που κάνουν κατάχρηση ουσιών (ναρκωτικά, αλκοόλ) έχουν μεγάλη πιθανότητα εμφάνισης κατάθλιψης.
Η κατάθλιψη μπορεί να αντιμετωπιστεί με την έναρξη ψυχοθεραπείας ή με την λήψη φαρμακευτικής αγωγής. Η παράλληλη έναρξη και των δύο μεθόδων, βάσει ερευνών, φαίνεται να έχει τα βέλτιστα αποτελέσματα και με μεγαλύτερη διάρκεια στο χρόνο. Υπάρχουν πολλές ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση της καταθλιπτικής διάθεσης. Ως θεραπεία εκλογής όμως θεωρείται η γνωσιακή συμπεριφοριστική θεραπεία(CBT). Αυτή η μορφή θεραπείας βασίζεται σε κλινικά ερευνητικά πρωτόκολλα, με στατιστικά σημαντικά αποτελέσματα στην διαχείριση της κατάθλιψης.
Πρόκειται για μια βραχυπρόθεσμη μορφή θεραπείας, με στόχο την αναγνώριση και κατανόηση ανάμεσα στη σχέση των σκέψεων, των συναισθημάτων και των συμπεριφορών. Με την χρήση της ψυχοεκπαίδευσης γύρω από την κατάθλιψη και την εκμάθηση νέων στρατηγικών αντιμετώπισης βοηθά το άτομο να διαχειριστεί την καταθλιπτική συμπτωματολογία.
Κάποιες βοηθητικές προτάσεις για την διαχείριση καταθλιπτικών συναισθημάτων:
Άσκηση: Η άσκηση μειώνει το στρες, βελτιώνει τη διάθεση. Ακόμη, βοηθά σε προβλήματα ύπνου και τονώνει την αυτοπεποίθηση του ατόμου.
Άσκηση αναπνοής: Σε κατάσταση άγχους μπορεί να δημιουργείται ταχυκαρδία και δυσκολία στην αναπνοή. Μια μέθοδος διαχείρισης είναι οι ασκήσεις αναπνοής οι οποίες βοηθούν το άτομο να χαλαρώσει. Η απλούστερη τεχνική περιλαμβάνει: αργή εισπνοή από τη μύτη (με τη δυνατή μεγαλύτερη διάρκεια), και αργή εκπνοή από το στόμα. Ακολουθώντας αυτή την τεχνική το σώμα θα μάθει να χαλαρώνει σε στρεσογόνες καταστάσεις..
Αποφυγή στρεσογόνων καταστάσεων: Αρνηθείτε να αναλάβετε καθήκοντα τα οποία δεν θέλετε ή δεν μπορείτε να φέρετε εις πέρας.
Μια βόλτα: Μια βόλτα στη φύση μπορεί να σας βοηθήσει να χαλαρώσετε και να ανακουφιστείτε. Αν αυτό συμβεί, όντας με αγαπημένα σας πρόσωπα θα ήταν πολύ βοηθητικό, καθώς έρευνα έχει διαπιστώσει πως ο χρόνος μαζί με φίλους βοηθά στην απελευθέρωση ωκυτοκίνης, ενός φυσικού αγχολυτικού παράγοντα.
Αλλαγή ρουτίνας: Εάν τα συμπτώματα της κατάθλιψης διαταράσσουν την καθημερινότητά σας, προσαρμόστε τη ρουτίνα σας με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορείτε να ανταπεξέλθετε. Πολύ βοηθητικό είναι εξίσου το να θέτετε καθημερινά κάποιους μικρούς στόχους οι οποίοι είναι πιο εύκολα επιτεύξιμοι.
Δοκιμάστε κάτι καινούριο: Ίσως μια νέα δραστηριότητα να σας ωφελήσει, καθώς θα “προκαλέσει” τους νευρώνες σας και κατά συνέπεια θα αλλάξει τη χημεία του εγκεφάλου βελτιώνοντας τη διάθεσή σας.
Κάντε κάτι που σας αρέσει: Αφιερώστε λίγο χρόνο στο να κάνετε κάτι που σας αρέσει. Θα σας δώσει ενέργεια και θα σας αλλάξει τη διάθεση.
Να τονιστεί πως σε καμία περίπτωση οι προαναφερθείσες προτάσεις δεν αποτελούν μέθοδο θεραπείας, και δεν αντικαθιστούν την επίσκεψη σε ειδικό σε συνδυασμό με ενδεχόμενη φαρμακευτική αγωγή.
Editor : Μικαέλα Καλδή
Comments